Onze geschiedenis

Op 6 december 2019 was het 630 jaar geleden dat de Graaf van Holland, Albrecht van Beieren, het stadsbestuur van Haarlem het recht gaf de rector van de school te benoemen. De school bestond toen overigens al, vanaf wanneer precies weet niemand echter.

Via allerlei tussenstadia ontwikkelde de school zich vanaf 1389 tot het Stedelijk Gymnasium van nu. Daarbij is de school op bijna alle denkbare vlakken ingrijpend veranderd.
Er zijn desondanks twee constanten aan te wijzen: de rode draad die de taal en cultuur van de Klassieke Oudheid in het programma vormt en de verbondenheid met de stad Haarlem.
Daarnaast wordt de school in de 21ste eeuw onder andere gekenmerkt door ruime keuzemogelijkheden voor de leerlingen, ambitieus bèta-onderwijs, een veelheid aan culturele activiteiten en zeker ook door de uitstekende resultaten.

Het Prinsenhof is een hofje in het centrum van Haarlem. Het is een overblijfsel van het aangrenzende Dominikanen- of Jacobijnenklooster. Dat klooster kwam aan het eind van de zestiende eeuw in handen van de stad Haarlem. Het gemeentebestuur besloot toen om van het gedeelte van het klooster dat grensde aan de tuin een gastenverblijf voor de Prins van Oranje te maken: een prinsenhof dus. Ook de kloostertuin werd toen opnieuw aangelegd.

De situatie is in de volgende eeuwen nog vaak gewijzigd. De siertuin werd lange tijd gebruikt voor het kweken van medicinale planten en wordt daarom ook nu nog wel de ‘Hortus’ of zelfs ‘Hortus Medicus’ genoemd.

Aan het eind van de negentiende eeuw werd er aan het Prinsenhof een nieuw schoolgebouw neergezet, waar het Stedelijk Gymnasium Haarlem in werd ondergebracht.

Bron: Noord-Hollands Archief

Terug in de tijd

Op Sint-Nicolaasdag 6 december 1389 schonk Hertog Aelbrecht van Beyeren, destijds de graaf van Holland, een school aan het Haarlemse stadsbestuur. Deze school zou worden geleid door geestelijken. De school werd gevestigd tussen de Noorder Schoolsteeg en de Zuider Schoolsteeg, in een buurtje ten noorden van de Grote Kerk.

In 1592 werd de school verplaatst naar een gebouw aan de Jacobijnenstraat, dat tot de Reformatie het Cellebroedersklooster huisvestte.

In 1864 had de Latijnse school nog maar vijf leerlingen. De gemeenteraad van Haarlem greep daarom in, hief de school op en voegde hem samen met de Hogere Burgerschool.

Zelfstandig gymnasium

Tien jaar later, in 1874, werd de school een zelfstandig gymnasium. Het vestigde zich in het nieuwe HBS-gebouw aan de Jacobijnenstraat, waar later de dependance van de school werd gevestigd.

Op 1 september 1883 vestigde het gymnasium zich in het pand waar het nu nog steeds zit, dat aan het Prinsenhof. In de jaren ’20 werd de school uitgebreid, er kwam een nieuwe natuurwetenschappelijke vleugel aan de westzijde van het bestaande gebouw.

Het Stedelijk Gymnasium Haarlem was de laatste school in Nederland waar nog op zaterdag (alleen ’s ochtends) les werd gegeven; dit is met ingang van het schooljaar 2000-2001, na een reguliere tweejaarlijkse stemming van de leerlingen, afgeschaft.

Het Stedelijk Gymnasium aan het Prinsenhof te Haarlem

Bron: B.Zweers. – ca.1920